Japonca Dilbilgisi Özeti

1-Zamirler A-Şahıs Zamirleri Kanji  Hiragana Roomaji Anlamı 私 わたし Watashi Ben 貴方 あなた Anata Sen 彼 かれ Kare O (erkek) 彼女 かのじょ Kanojo O (bayan) 私達 わたしたち Watashi-tachi Biz 貴方方 あなたがた Anata gata Siz 彼等 かれら Kare-ra Onlar B-İşaret Zamirleri Hiragana  Roomaji  Anlamı  Açıklama  これ Kore  Bu  Konuşmacıya yakın  それ Sore  Şu  Dinleyiciye yakın  あれ Are  O  Her ikisine uzak  İşaret sıfatları işaret zamirlerinden farklıdır: この Kono (bu), その Sono (şu), あの Ano (o). 2-は wa edatı Japonca cümlelerde özneden hemen sonra gelir ve cümlenin konusunu belirleyicidir. Türkçe karşılığı yoktur. Yazıda Hiragana ha ile gösterilir. 3-です desu eylemi Japonca desu, Türkçe "-yım, -sın, -dır, -yız, -sınız, -dırlar" eklerinin karşılığı gibidir. Özne + wa + ad/sıfat + desu. 私はトルコ人です。 Watashi wa Toruko-jin desu. Ben Türk'üm. Olumsuz cümlede desu yerine ではありません 'dewa arimasen' veya じゃありません 'ja arimasen' kullanılır. 私は学生ではありません。 Watashi wa gakusei dewa arimasen. 私は学生じゃありません。 Watashi wa gakusei ja arimasen. Ben öğrenci değilim. Geçmiş zamanda ise でした 'deshita' kullanılır. Türkçe "idim, idin, idi, idik, idiniz, idiler" gibi bir anlamı vardır. 私は先生でした。 Watashi wa sensei deshita. Ben öğretmendim. Geçmiş zamanda olumsuz cümlelerde ではありませんでした 'dewa arimasen deshita' veya じゃありませんでした 'ja arimasen deshita' şeklindeki yapı kullanılır. 私は先生ではありませんでした。 Watashi wa sensei dewa arimasen deshita. 私は先生じゃありませんでした。 Watashi wa sensei ja arimasen deshita. Ben öğretmen değildim. 4-Edatlar Japonca'da Türkçe'deki isim çekim eklerine benzer fonksiyonda kullanılan edat- ların başlıcaları şunlardır: へ e : -a, -e, -ya, -ye に ni: -a, -e, -ya, -ye; -da, -de, -ta, -te で de: -da, -de, -ta, -te の no: -(n)ın, -(n)in, -(n)un, -(n)ün を o : Nesneyi belirtir. Türkçe -ı, -i, -yı, -yi ekine yakındır. が ga: yalın hali belirtme takısı. から kara: -den, -dan, -ten, -tan より yori: -den, -dan, -ten, -tan (kıyas) の他に no hoka ni: -den başka 以来 irai: -den beri の為に no tame ni: -den dolayı の前に no mae ni: -den önce の前で no mae de: -den önce の方へ no hoo e: -e doğru によれば ni yoreba: -e göre 迄 made: -e kadar の代わり no kawari ni: -in yerine 無しで nashi de: -sız, -siz, -suz, -süz の下に no shita ni: -in altına; -in altında の間に no aida ni: -in arasında, -in aralarında の後に no ato ni: -in ardından の後ろに no ushiro ni: -in arkasında 周り no mawari ni: -in etrafında どこへ Doko e : Nereye トルコで Toruko de: Türkiye'de ここに Koko ni : Buraya; burada 貴方を愛して居ます。 Anata o aishite-imasu. Seni seviyorum. vs. 私の Watashi no: Benim 貴方の Anata no : Senin 彼の Kare no : Onun 彼女の Kanojo no : Onun vs. か ka: Sorularda kullanılan edattır. Kullanılış şekli soru işareti gibidir. Yani her cümlenin sonunda bulunur. Fiillerde kibar biçimde de bu böyledir. Ancak arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde, fiilden sonra のですか？ no desu ka? şeklindeki yapı kullanılır. 貴方は日本人ですか？ Anata wa Nihon-jin desu ka? Siz Japon musunuz? 彼は来ますか？ Kare wa kimasu ka? O gelir mi? / O gelecek mi? 貴方はいつ来たのですか？ Anata wa itsu kita no desu ka? Sen ne zaman geldin? 5-Fiiller Japonca fiillerin şu şekilleri bulunur: A-Sözlük biçimi: Fiilin sözlüklerde bulunan biçimidir. Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde geniş ve gelecek zamanı ifade eder: 私は来る。 Watashi wa kuru. Ben gelirim. / Ben geleceğim. Sözlük biçimine 事 koto, 物 mono ve 人 hito getirilerek isim-fiil yapılır: 暮らす事 kurasu-koto: yaşamak, 無くなる物 nakunaru-mono: kaybolan, 暮らす人 kurasu-hito: yaşayan. Buradaki 物 mono bir nesne için, 人 hito ise bir insan için kullanılır. B-ない nai biçimi: Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde, geniş ve gelecek zamanın olumsuz şeklidir: 私は来ない。 Watashi wa konai. Ben gelmem. / Ben gelmeyeceğim. Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde, olumsuz emir şekli olarak nai biçimi + de kullanılır: ikanai! gitme! C-ta biçimi: Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde geçmiş zaman şeklidir. Watashi wa itta. Ben gittim. D-masu biçimi: Kibar dilde geniş ve gelecek zaman şeklidir. Watashi wa kimasu. Ben gelirim. Ben geleceğim. E-masen biçimi: masu biçiminin olumsuzudur. Watashi wa kimasen. Ben gelmem. Ben gelmeyeceğim. Kibar dilde geçmiş zaman olumsuzda masen biçimi + deshita kullanılır. Watashi wa kimasen deshita. Ben gelmedim. F-mashita biçimi: Kibar dilde geçmiş zaman biçimidir. Watashi wa kimashita. Ben geldim. G-te biçimi: Emirlerde kullanılır. itte! git! Emir şekline kudasai getirilerek kibarlaştırılır. Kibar dilde şimdiki zaman olumlu şekli için te biçimi + imasu, olumsuz şekli için ise te biçimi + imasen kullanılır. Watashi wa itte imasu. Ben gidiyorum. Watashi wa itte imasen. Ben gitmiyorum. Fiillerin başka şekilleri de vardır. Aşağıda iku gitmek fiilinin çeşitli şekilleri bulunmaktadır: ikanai: gitmez- (samimi) ikanakatta: gitmedi- (samimi) ikanai de! : gitme! (samimi) ikanai de kudasai!: gitmeyin! (kibar) ikanakereba naranai: gitmek zorunda- (samimi) ikanakereba narimasen: gitmek zorunda- (kibar) ikanakereba nakute (mo) ii (desu): gitmek zorunda değil- ikimasu: gider- (kibar) ikimasen: gitmez- (kibar) ikimashita: gitti- (kibar) ikimasen deshita: gitmedi- (kibar) ikimashoo: gidelim ikitai: gitmek istiyor- ikitaku nai: gitmek istemiyor- (samimi) ikitaku arimasen: gitmek istemiyor- (kibar) ikitakatta: gitmek istedi- ikitaku nakatta: gitmek istemedi- (samimi) ikitaku arimasen deshita: gitmek istemedi- (kibar) iki nagara: giderek iku: gider- (samimi) iku rashii: gidermiş- iku soo desu: gidermiş- iku deshoo: gidecek- iku koto: gitmek, gitme(si) iku koto ga dekiru: gidebilir- (yeterlilik-samimi) iku koto ga dekimasu: gidebilir- (yeterlilik-kibar) iku kamo shirenai: gidebilir- (ihtimal-samimi) iku kamo shiremasen: gidebilir- (ihtimal-kibar) iku ni chigai nai: gitse gerek (samimi) iku toki: giderken iku hito: giden (kişi) iku ni chigai arimasen: gitse gerek (kibar) iku hoo ga ii (desu): gitmek daha iyi iku hazu datta: gidecekti- (samimi) iku hazu deshita: gidecekti- (kibar) iku ya inaya: gider gitmez iku to: gidince iku tame ni: gitmek için iku mae ni: gitmeden önce iku naraba: giderse- itta rashii: gitmiş- itta soo desu: gitmiş- itta toki: gittiği zaman itta naraba naa!: keşke gitse! itta ra naa!: keşke gitse! itta naraba yokatta noni!: keşke gitseydin(iz)! itta ra yokatta noni!: keşke gitseydin(iz)! itta naraba yokatta naa!: keşke gitseydim/gitseydik! itta ra yokatta naa!: keşke gitseydim/gitseydik! itte!: git! (samimi) itte kudasai!: gidin! (kibar) itte kudasaimasen ka?: gider misin(iz)? (rica) itte: gidip itte wa naranai: gitmemeli- (samimi) itte wa narimasen: gitmemeli- (kibar) itte mo ii desu ka?: gidebilir miyim? (müsaade) itte mo ii desu: gidebilirsin. (müsaade) itte wa ikaga desu ka?: gider misin(iz)? (önerme) itte mo: gitsin, gitse de ike! git! (kaba) ikuna! gitme! (kaba)